کنترل بیولوژیکی بیماری پژمردگی آوندی میخک با عامل <i>fusarium oxysporum</i> f.sp. <i>dianthi</i> به وسیله استرین های باسیلوس و سودوموناس جدا شده از فراریشه میخک

جهت کنترل بیولوژیکی بیماری پژمردگی آوندی میخک، ناشی از قارچ fusarium oxysporum f.sp . dianthi، اثر آنتاگونیستی 141 باکتری جدا شده از فراریشه (ریزوسفر) میخک علیه قارچ بیمارگر به روش کشت متقابل مورد بررسی قرار گرفت. از این تعداد، 16 استرین دارای خاصیت آنتاگونیستی بودند که 7 استرین با بیشترین هاله بازدارندگی برای آزمون های بعدی انتخاب شدند. بر اساس آزمون های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی استرین های e31 و e57 به عنوان bacillus cereus، استرین های e76، e93، e102 و e121 به عنوان bacillus subtilis و جدایه e130 به عنوان bv. iii pseudomonas fluorescens شناسایی شدند. در آزمون های آزمایشگاهی تمامی استرین ها نسبت به شاهد، با تولید متابولیت های فرار و متابولیت های مایع خارج سلولی از رشد میسلیومی بیمارگر جلوگیری کردند. این پدیده همراه با بعضی تغییرات مرفولوژیکی در هیف ها مشاهده گردید. متابولیت های استخراجی این استرین ها نیز باعث کاهش تعداد کنیدیوم و توانایی جوانه زنی کنیدیوم های بیمارگر شدند. در بررسی های صورت گرفته در شرایط کنترل شده با استفاده از خاک سترون و غیرسترون، تأثیر استرین های باکتریایی به دو روش آلوده سازی خاک و آغشته سازی ریشه به باکتری ها روی شدت بیماری، درصد گیاهان سالم و فاکتورهای رشدی مورد ارزیابی قرار گرفت. استرین های e57 و e121 به هر دو روش آلوده سازی خاک و آغشته سازی ریشه و جدایه e130 فقط به روش آغشته سازی ریشه، بیشترین تأثیر را در کاهش شدت بیماری و افزایش درصد گیاهان سالم از خود نشان دادند. استرین های e57 و e121 و e130 نسبت به شاهد به طور معنی داری وزن خشک گیاه را افزایش دادند. بیشترین وزن خشک در روش آلوده سازی خاک مربوط به جدایهe57 و در روش آغشته سازی ریشه مربوط به جدایهe130 بود.